ประติมากรรมรูปพระโพธิสัตว์ปางประสูติ
ประวัติ
ประติมากรรมรูปพระโพธิสัตว์ปางประสูติ หรือที่ในปัจจุบันนิยมเรียกกันว่า "พระพุทธเจ้าน้อย" เป็นประติมากรรมที่สร้างขึ้นในพระพุทธศาสนา โดยได้รับแนวคิดมาจากพระพุทธศาสนาแบบมหายาน ในจีน ธิเบด เนปาล และญี่ปุ่น ลักษณะพุทธปฏิมาเป็นรูปบุคคล ยืนบนดอกบัว ปลายพระหัตถ์ขวาชี้ขึ้นเบื้องบน ปลายพระหัตถ์ซ้านชี้ลงเบื้องล่าง สร้างขึ้นตามพุทธประวัติ ซึ่งปรากฏในคัมภีร์ ทางพระพุทธศาสนาทั้งฝ่ายมหายานและเถรวาท เช่น คัมภีร์พุทธจริต ลลิตวิคตระ ฝ่ายมหายาน และคัมภีร์ปฐมสมโพธิกถา ฝ่ายเถรวาท ว่า เมื่อครั้งที่พระบรมโพธิสัตว์รับเชิญจุติจากดุสิตเทวโลก ลงมาบังเกิดเป็นพระพุทธเจ้าโดยเสด็จปฏิสนธิในพระคคภ์พระนางสิริมหามายา อัครมเหสีของพระเจ้าสุทโธทนะแห่งกรุงกบิลพัสดุ์ แคว้านสักกะ เมื่อพระนางทรงพระครรภ์แก่ได้ 10 เดือน ได้เสด็จกลับเพื่อจะไปคลอดที่กรุงเทวหะ ซึ่งเป็นบ้านเกิดตามธรรมเนียม ครั้นเสด็จถึงลุมพินีวัน ระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์และกรุงเทวหะ ในวันเพ็ญเดือนวิสาขะ คือ วันศุกร์ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 (เดือน 8 เหนือ) ในเวลาใกล้เที่ยง พระนางก็ประสูติ พระราชโอรส ณ โคนต้นรัง(สาละ) ในพระอิริยาบถยืน พระหัตถ์ขวาเหนี่ยวกิ่งสาละ เมื่อประสติพระราชกุมารก็อยู่ในอิริยาบถยืนหันพระพักต์ไปทางทิศเหนือ เสด็จย่างพระบาท 7 ก้าว มีดอกบัวผุดขึ้นมารองรับ 7 ดอก แล้วทรงกล่าวอาสภิวาจาว่า "อคโคหมสมิ โลกสมิ" เป็นอาทิ แปลว่า "เราเป็นผู้เลิศในโลกหาผู้จะประเสริฐมิได้ และชาตินี้เป็นชาติสุดท้าย บัดนี้การเกิดใหม่มิได้มี"
