พระอาจารย์วัน อุตตโม
วัดถ้ำอภัยดำรงธรรม อ.ส่องดาว จ.สกลนคร

ท่านเป็นพระอุปัฏฐาก พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต จนมรณภาพ หลังเสร็จงานฌาปนกิจศพของท่านแล้ว พระอาจารย์วันธุดงค์ไปยังที่ต่างๆ เช่น หนองคาย พังงา ภูเก็ต และกลับมาสร้างวัดถ้ำอภัยดำรงธรรม

ประวัติพระอาจารย์วัน อุตตโม
พระอาจารย์วัน อุตตโม เดิมชื่อ วัน นามสกุล สีลารักษ์ เกิดวันที่ 13 สิงหาคม พ.ศ.2465 บิดาชื่อนายแหลม สีลารักษ์ มารดาชื่อนางจันทร์ ลีลารักษ์

พระอาจารย์วันได้บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2479 โดยมีพระราชกวี (จูม พันธุโล) เป็นอุปัชฌาย์ มีพระอาจารย์วัง ฐิติสาโร ซึ่งเป็นอาจารย์ของท่านได้พาออกเที่ยววิเวก และต่อมาพระอาจารย์วัน อุตตโม ได้กราบลาพระอาจารย์เพื่อไปศึกษาฝ่ายปริยัติธรรมและได้ฝากตัวเป็นศิษย์ กับพระอาจารย์เสาร์ กันตสีโล

ต่อมาท่านได้อุปสมบท เมื่อวันที่ 29 มกราคม พ.ศ.2485 โดยมีพระครูจิตตวิโสธณาเป็นพระอุปัชฌาย์ พระมหาคล้าย วิสารโท เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และเมื่อ พ.ศ.2488 พระอาจารย์วัน อุตตโม ได้ตำพรรษาอยู่ร่วมกับพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต พระอาจารย์ใหญ่ความหวังของพระอาจารย์วัน อุตตโม ที่จะได้อุปฏฐากพระอาจารย์ใหญ่ได้สมความปรารถนา ต่อมาจึงไปกราบลาพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต เพื่อไปปลีกวิเวกที่บ้านบัว และได้กลับมาปฏิบัติอุปัฏฐากพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต จนมรณภาพ

และเมื่อวันที่ 27 เมษายน พ.ศ.2523 ท่าได้รับอาราธนาจากทางกรุงเทพฯ พร้อมด้วยพระคณาจารย์อื่นๆ อีก 4 รูป คือ พระอาจารย์บุญมา ฐิตเปโม พระอาจารย์จวน กุลเชฏโฐ พระอาจารย์สิงห์ทอง ธัมมวโร และพระอาจารย์สุพัฒน์ สุขกาโม ไปขึ้นเครื่องบินที่จังหวัดอุดรธานี เครื่องบินได้ประสบพายุหมุนและประกอบกับฝนตกหนัก เครื่องบินจึงเสียหลักตกลงที่ท้องนา พระอาจารย์วัน อุตตโม พร้อมด้วยคณะถึงแก่มรณภาพพร้อมผู้โดยสาร

ปฏิปทาพระอาจารย์วัน อุตตโม
คือความอดทน ไม่บ่นว่าร้อนมาก หนาวมาก ท่านคิดว่าพูดออกไปแล้วก็ไม่ทำให้อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงได้จึงเงียบเสีย และคำว่าเหนื่อมาก หิวมาก กระหายมาก ท่านก็ไม่เคยบ่น พูดไปก็คงไม่หายเหนื่อย หายหิว นอกจากจะพักผ่อนเพื่อบรรเทาความเหน็ดเหนื่อยและรับประทานอาหารเสีย