พระอาจารย์ผ่าน ปัญญาปทีโป
วัดป่าปทีปปุญญาราม อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร

พระอาจารย์ผ่าน ปัญญาปทีโป พระเถระพระป่า นักปฏิบัติกรรมฐานอีกรูปหนึ่ง ที่มีศิลาจารวัตรที่งดงามน่าศรัทธาเป็นศิษย์พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ผู้เป็นพระสุปฏิปันโนเนื้อนาบุญของชาวโลก และเป็นเสาหลักในร่มธรรมแห่งบวรพระพุทธศาสนา

ประวัติพระอาจารย์ผ่าน ปัญญาปทีโป
พระอาจารย์ผ่าน มีนามเดิมว่า ผ่าน หัตถสาร เกิดเมื่อวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ.2465 ณ บ้านเชือม ต.โพนแพง อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร เมื่ออายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ ได้เข้าพิธีอุปสมบท ณ วัดทุ่ง อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร มีพระครูวิรุฬห์นวกิจ เป็นพระอุปัชฌาย์ ต่อมาท่านได้ญัตติเป็นพระภิกษุคณะธรรมยุต เมื่อวันอาทิตย์ที่ 19 มกราคม พ.ศ.2490 ณ วัดจอมศรี อ.กุมภวาปี จ.อุดรธานี โดยมีพระครูพิทักษ์คณานุการ ปเนพระอุปัชฌาย์

หลังจากญัตติเป็นพระธรรมยุดแล้ว พระอาจารย์ผ่าน ได้ไปอยู่ศึกษาธรรมรวมทั้งข้อวัตรปฏิบัติกบัพระเถราจารย์กัมมัฏฐานสายพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต อาทิ พระอาจารย์ดื้อ อจลธัมโม วัดอรัญญวิเวก อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม, พระอาจารย์ฝั้น อาจาโร วัดป่าอุดมสมพร อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร, พระอาจารย์อุ่น อุตตโม วัดอุดมรัตนาราม อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร เป็นต้น

ใน พ.ศ.2490 พระอาจารย์อุ่น ได้พาท่านไปกราบนมัสการพระอาจารย์มั่นก่อนได้ไปอยู่ศึกษาธรรมกับพระอาจารย์มั่น ที่วัดป่าบ้านหนองฝือ

ในบั้นปลายชีวิตของพระอาจารย์ผ่าน ได้พำนักจำพรรษาอยู่ที่วัดป่าปทีปปุญญาราม อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร กระทั่งมรณภาพ สิริอายุ 89 ปี 64 พรรษา