“ศาลเจ้าพ่อหลักเมืองกำแพงเพชร หรือ ศาลหลักเมืองกำแพงเพชร ”
ศาลหลักเมืองกำแพงเพชร ตั้งอยู่บริเวณวัดพระแก้ว และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติฯ เมืองกำแพงเพชร เป็นเมืองที่มีนามอันเป็นมงคล หมายถึง ความมั่นคง ประดุจเป็นเมืองที่มีทำด้วยเพชร ศาลหลักเมืองกำแพงเพชรจึงเป็นสิ่งที่พ้องกับความมั่นคงไม่หวั่นไหว จึงเหมาะสำหรับขอพรเกี่ยวกับที่อยู่อาศัย อาชีพ ของหาย ของรัก ฯลฯ ศาลหลักเมืองกำแพงเพชร สันนิษฐานว่า สร้างสมัยพระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไท) ที่เคยปกครองดูแลเมืองกําแพงเพชร ทําด้วยศิลาแลงรูปกลมยาวประมาณ 2 เมตร ฝังพ้นดินขึ้นมา ประมาณหนึ่งเมตร มีรูปเศียรเทพารักษ์ อยู่บนยอดศิลาแลง ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หลังคาศาลได้พังลงมาทับเสาหลักเมืองและเศียรเทพารักษ์ หลังจากนั้นก็อยู่ ในสภาพรกร้างมาเป็นเวลานาน จนถึงปี พ.ศ. 2472 รองอํามาตย์เอกหลวงมนตรีราช(หวาน) อัยการจังหวัดกําแพงเพชรได้ริเริ่มสร้างศาลหลักเมืองขึ้นใหม่เป็นศาลาทรงไทย ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2488 ได้มีผู้ลักลอบตัดเศียรเทพารักษ์ไป หลวงปริวรรตวรวิจิตร (จันทร เจริญชัย) ผู้ว่าราชการจังหวัดกําแพงเพชรได้ให้ทําขึ้นใหม่ด้วยดินจากยอดเขาสูงสุดของเขาหลวง ดินใจกลางโบสถ์ ใจ กลางเจดีย์เก่า ทั้งในจังหวัดกําแพงเพชร สุโขทัย ศรีสัชนาลัย พิษณุโลก และตาก ในปี พ.ศ. 2524 ได้มีการบูรณะปฎิสังขรณ์ ศาลหลักเมืองโดยสร้างเป็นอาคารจตุรมุข พร้อมเขตปริมณฑลเป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก
เปิดทุกวัน เวลา : 07.00 น. - 17.00 น.