ปราสาทบันทายฉมาร์หรือบันเตียฉมาร์ ได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในมหาปราสาทขอม ตั้งอยู่ใน จังหวัดบันเตียเมียนเจย ประเทศกัมพูชา ปราสาทแห่งนี้ พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ทรงสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่เก็บอัฐิของพระโอรสคือ "เจ้าชายศรินทรกุมาร" ที่สิ้นพระชนม์จากการทำสงคราม

กลุ่มปราสาทบันทายฉมาร์ มีปราสาททั้งหมดประมาณ 10 หลัง ปราสาทหลักคือปราสาทบันทายฉมาร์ ปราสาทตาเปล่ง ปราสาทตาสก ปราสาทตาเปรียว ปราสาท “ป้อม”ประจำทิศ (ที่เชื่อว่าปราสาทของราชองค์รักษ์ผู้ภักดีทั้งสี่ทิศ) ปราสาทตาพรหม และปราสาทแม่บุญ กลางบารายตะวันออก

ปราสาทบันทายฉมาร์ เป็นปราสาทขนาดใหญ่ใน “เมือง” ที่มีแนวกำแพงโบราณและคูน้ำล้อมรอบ พื้นที่ปราสาทประมาณ 250 x 250 ตารางเมตร ชั้นนอกรายรอบด้วยระเบียงคดที่มีภาพสลักนูนต่ำ ถัดเข้ามาเป็นกำแพงที่มีภาพสลักสวยงาม ชั้นในเป็นระเบียงคด โคปุระ วิหาร โบสถ์ กุฏิ หอพระ ซุ้มปราสาทเมรุทิศ กำแพงของระเบียงมุขเชื่อมองค์ปราสาทที่นี่ มีการแกะสลักรูปนางอัปสราและลวดลายที่สวยงามสลับซับซ้อน หมู่ปราสาททอดยาวจากตะวันออกไปตะวันตก ส่วนมณฑลกลางเป็นหมู่ปราสาทประธานพระอาทิพุทธะ และหมู่ปราสาทพระพุทธเจ้า ที่มียอดปราสาทแบบศิขระ เรือนลดหลั่นและปราสาทที่สลักเป็นรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรสี่หน้า