ทางเข้าหอไตร

พระธาตุยโสธร ในมุมกว้าง

พระธาตุยโสธร หรือพระธาตุอานนท์ หน้าพระอุโบสถ
ชาวยโสธรนับถือว่าเป็นเจดีย์บรรจุพระสรีรธาตุพระอานนท์ มีประวัติว่า ชาวเวียงจันทร์ 2 คน คือ เจตตา นวิน ลูกผู้พี่ และจินดาชานุ ลูกผู้น้อง อุปสมบทได้ 30 ปี เมือออกเดินธุดงค์ไปถึงเมืองเทวทหะ เห็นชาวเมืองกำลังซ่อมแซม พระสถูปซึ่งบรรจุพระสรีธาตุ ของพระอานนท์เถระ และรื้ออัฐิธาตุออกตรวจดูจึงได้ขอแบ่งส่วนผงธุลีประมาณ 1 เปลือกไข่นกกระเรียน และกระดูเท่าดอกสังวาลย์นำกลับไปตั้งใจจะสร้างเจดีย์ไว้ที่เวียงจันทร์ แต่ชาวบ้านว่าผิดประเพณีโบราณจึ่งไล่ท่านทั้งสองหนีไปอาศัยอยู่กับชาวขอม 3 ปี จึงได้สร้างพระธาตุขึ้นเมืองประมาณ ปี พ.ศ. 1238